Όμιλοι Ρητορικής
Οι Όμιλοι Ρητορικής των Αρσακείων-Τοσιτσείων Σχολείων είναι από τους παλαιότερους
τής χώρας, έχοντας διαμορφώσει μια πλούσια και μακρά παράδοση κορυφαίων
διακρίσεων σε Ρητορικούς Αγώνες σε πανελλήνιο επίπεδο.
Σκοπός των Ομίλων Ρητορικής είναι η καλλιέργεια
τής γλωσσικής ικανότητας των μαθητών και των μαθητριών και η –μέσω αυτής–
απελευθέρωση τής έκφρασης και τής σκέψης τους.
Οι Όμιλοι προσφέρουν στους μαθητές και τις
μαθήτριες των σχολείων μας τη δυνατότητα καλλιέργειας τού προφορικού τους
λόγου, μέσω της εξάσκησής τους στα αγωνίσματα των Διττών Λόγων (αντιπαράθεση
πάνω σε ένα ζήτημα, debate), τού Προτρεπτικού Λόγου (προετοιμασμένος λόγος με
επιχειρήματα, oratory), τού Αυθόρμητου Λόγου (σύντομος αυτοσχέδιος λόγος,
impromptu) και τής Νοηματικής Ανάγνωσης (interpretive reading).
Οι μαθητές και οι μαθήτριες ασκούνται στην κριτική
σκέψη, την πολύπλευρη εξέταση των ζητημάτων, την οργανωμένη και ορθολογική
τεκμηρίωση των τοποθετήσεών τους. Μαθαίνουν να βασίζουν τη σκέψη τους σε ισχυρά
επιχειρήματα και συγχρόνως να μετέχουν σε συζητήσεις με ευγένεια και
νηφαλιότητα.
Διδάσκονται την πολιτισμένη αντιπαράθεση για
ζητήματα της επικαιρότητας ή διαχρονικά. Εμπλουτίζουν έτσι τις γνώσεις τους
αποκτώντας μια διευρυμένη και ενεργή κατανόηση τού κοινωνικού γίγνεσθαι σε
εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Βεβαίως, η εξάσκηση στη ρητορική τέχνη ευνοεί
και τη γλωσσική ανάπτυξη μαθητών και μαθητριών, καθώς αφενός ενθαρρύνει την
προσωπική και ελεύθερη έκφραση αφετέρου αναδεικνύει βιωματικά τη σημασία τής
ακριβούς και επικοινωνιακά αποτελεσματικής διατύπωσης.
Η συμβολή της Φ.Ε. στη διδασκαλία της (ελληνικής) Ρητορικής
Η αφετηρία
Από το 2000 άρχισαν να λειτουργούν στα Σχολεία τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας Όμιλοι και Ομάδες Ρητορικής Τέχνης, με στόχο την διαμόρφωση ομιλητών ασκημένων στον πολιτισμένο διάλογο και στην τεκμηριωμένη προσωπική έκφραση. Η δημιουργία ρητορικών ομίλων στην ελληνική γλώσσα ήταν πρωτοβουλία τού Προέδρου τής Φ.Ε. καθηγητή Γ. Μπαμπινιώτη, ο οποίος, ως Πρύτανης τότε τού Πανεπιστημίου Αθηνών, πρότεινε τη συνεργασία των Σχολείων με τον Ρητορικό Όμιλο Πανεπιστημίων Αθηνών (ΡΟΠΑ). Στους Ομίλους συμμετείχαν μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου, οι οποίοι, με ευθύνη εκπαιδευτικών εξειδικευμένων στις αρχές και τις μεθόδους τής Ρητορικής Τέχνης και φοιτητών-μελών τού ΡΟΠΑ, ασκούνταν στον ώριμο ποιοτικό λόγο, στην ανταλλαγή πειστικής επιχειρηματολογίας, στην αναζήτηση και στον έλεγχο τή5 πολύπλευρης αλήθειας, στην επικοινωνία. Καρπός αυτής τής προσπάθειας ήταν το πρώτο βιβλίο-βοήθημα για την τέχνη τού λόγου με τίτλο «Εγχειρίδιο Διττών Λόγων» τού Γενικού Γραμματέα τού ΡΟΠΑ Μανώλη Σχίζα, το οποίο εκδόθηκε με χορηγία τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας και προσφέρθηκε σε εκπαιδευτικούς και μαθητές που συμμετείχαν.
Διασχολικοί Αγώνες Ρητορικής Τέχνης
&
Διασχολικές Συναντήσεις Ομίλων Ρητορικής Τέχνης στην Ελληνική Γλώσσα
Μετά από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας των Ομίλων σε όλα τα Αρσάκεια-Τοσίτσεια Σχολεία, η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία αποφάσισε να δώσει το βήμα και σε μαθητές άλλων σχολείων, διοργανώνοντας για πρώτη φορά τους Διασχολικούς Αγώνες Ρητορικής Τέχνης. Σκοπός των Αγώνων ήταν να δοθεί η ευκαιρία σε έφηβους μαθητές να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη και να εκφράσουν με πειστικό τρόπο τις απόψεις τους σε θέματα που απασχολούν την σύγχρονη κοινωνία, μέσα σε ένα δομημένο πλαίσιο συζήτησης και ευγενούς άμιλλας. Έτσι, τον Απρίλιο τού 2001 διοργανώθηκαν με μεγάλη επιτυχία οι Α' Διασχολικοί Αγώνες Ρητορικής Τέχνης στην Ελληνική Γλώσσα. Στους πρώτους αυτούς Αγώνες συμμετείχαν επίσης μαθητές από ιδιωτικά σχολεία με παράδοση στα ρητορικά αγωνίσματα στην αγγλική γλώσσα. Την επόμενη χρονιά η σκυτάλη δόθηκε στα Αρσάκεια Σχολεία Θεσσαλονίκης, τα οποία στο εξής και για τα επόμενα 5 χρόνια, μέχρι το 2007, διοργάνωσαν με μεγάλη επιτυχία τις Διασχολικές Συναντήσεις Ομίλων Ρητορικής Τέχνης στην Ελληνική Γλώσσα, στις οποίες συμμετείχε μεγάλος αριθμός μαθητών από πολλά σχολεία τής Βόρειας Ελλάδας. Το 2003, με σκοπό την διάδοση τής ρητορικής τέχνης σε όσο το δυνατόν περισσότερα σχολεία τής Ελλάδα5, η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία οργάνωσε στο Αρσάκειο Πατρών την Α΄ Διασχολική Συνάντηση Ρητορικής Τέχνης με συμμετοχή μαθητών από σχολεία τής περιοχής, ενώ παράλληλα πραγματοποιήθηκαν οι Γ' Διασχολικοί Αγώνες Ρητορικής Τέχνης στην Αθήνα, στους χώρους των Αρσακείων-Τοσιτσείων Σχολείων Εκάλης και τής Στοάς τού Βιβλίου.